Nếu từng làm việc trong lĩnh vực UX, chắc hẳn một số bạn đã biết khái niệm UX Content. Trên thực tế, khái niệm này thường bị trùng lặp với Content Design (thiết kế nội dung), Content Strategy (lên chiến lược nội dung) và Copywriting (viết quảng cáo) do nhiều điểm tương đồng. Tuỳ môi trường và yêu cầu công việc mà UX Content Writer thực hiện một trong số hoặc tất cả kĩ năng trên. Để độc giả có cái nhìn tổng quan hơn về UX Content cũng như hiểu sâu hơn về từng kĩ năng viết trên trong việc tạo ra trải nghiệm tích cực cho người dùng, JAMstack Vietnam sẽ giải thích cụ thể trong bài viết này.
UX Content là tập hợp những công việc viết nội dung với mục đích tạo trải nghiệm tích cực cho người dùng web/app. Khái niệm này bao hàm từ viết nội dung của các Microcopy cho các nút bấm, cho đến xây dựng kiến trúc thông tin, sitemap và kiến tạo luồng hành vi người dùng. Đảm nhiệm nhiều công việc đa năng, ngoài UX Writing, UX Content Writer cần phải nắm vững những kĩ năng khác như Content Design, Content Strategy và Copywriting. Ở phần tiếp theo, JAMStack Vietnam sẽ giải thích chi tiết và rõ ràng hơn về các khía cạnh của chiếc ô “UX Content”.
UX Writing là tạo nên những đoạn văn bản ngắn cho web/app, sản phẩm số tại mọi điểm chạm nhằm cung cấp thông tin hữu ích và điều hướng người dùng phù hợp. Theo Rhiannon Payne - chuyên gia về phát triển sản phẩm số cho người dùng: “UX Content Writer nỗ lực tạo ra trải nghiệm nội dung liền mạch cho mọi người dùng. Khi thực hiện đúng cách, UX Content Writer sẽ khiến nội dung trở nên thu hút và mang tính đối thoại với người dùng”. Bên cạnh đó, giọng văn trong web/app cần phù hợp với ngành nghề, đối tượng mục tiêu và tính cách thương hiệu.
Content Design gần giống như UX Writing, tuy nhiên, Content Design đòi hỏi tư duy chiến lược và cảm quan thiết kế ở cấp độ cao hơn. Ngoài việc viết Microcopy cho các CTA, nhãn ghi, UX Content Writer cần ấn định luồng hành vi người dùng, hệ thống điều hướng cho web/app, xác định bố cục từng trang. Đặc biệt, bạn cần tham gia sâu vào quá trình thiết kế và làm việc nhiều hơn với Designer để đánh giá độ tương thích giữa nội dung và bản thiết kế.
Content Strategy là sáng tạo và quản lý cách nội dung hiển thị trên web/app, công việc này bao gồm quan tâm đến phương diện SEO - cách nội dung sẽ được tìm kiếm trên công cụ tìm kiếm của Google. Nếu không có chiến lược nội dung, sản phẩm sẽ khó thoả mãn được nhu cầu người dùng. UX Content Writer cần xác định đối tượng mục tiêu, tông giọng thương hiệu để lựa chọn từ ngữ phù hợp, đưa ra giải pháp cho người dùng và thoả mãn những mục tiêu khác nhau của doanh nghiệp.
Để lên chiến lược nội dung hiệu quả, UX Content Writer cần tìm hiểu kĩ bộ nhận diện thương hiệu, tông giọng mong muốn và các tài liệu liên quan đến sản phẩm/ dịch vụ. Trong trường hợp khách hàng không cung cấp những thông tin trên, bạn cần tự nghiên cứu và lên kế hoạch để đưa ra nội dung phù hợp. Ngoài ra, UX Content Writer cần thực hiện tổng kiểm tra website cũ, khai thác những thông tin liên quan, có giá trị cho việc thực hiện viết website mới.
Khi viết nội dung cho web/app, UX Content Writer cũng cần kĩ năng Copywriting tốt để thu hút sự chú ý người dùng bằng những ngôn từ cảm xúc, khuyến khích họ thực hiện hành động đúng như định hướng của nhà phát triển web/app. Ví dụ trang đích đăng ký gói dịch vụ cần phải rõ ràng và đưa ra được các lợi ích cho người dùng.
UX Research là quá trình nghiên cứu có hệ thống về người dùng và những yêu cầu của họ để lấy được những dữ liệu quan trọng, từ đó có thể đưa ra những tình huống và insight thực tế vào quá trình phát triển sản phẩm. UX Research không chỉ là công việc của UX Designer, là một UX Content Writer, bạn cũng cần thực hiện nhiệm vụ này. Quá trình thử nghiệm giúp đánh giá mức độ hiệu quả nội dung hiển thị trên giao diện và cách người dùng tiếp nhận thông tin và thực hiện hành động.
Nếu bạn đang cân nhắc bước vào lĩnh vực UX Content, sau đây là vài lời khuyên hữu ích, giúp bạn có sự chuẩn bị tốt hơn khi đi xin việc hoặc áp dụng trong công việc thực tế.
Thường xuyên làm việc với ngôn từ, UX Content Writer cần có kĩ năng viết tốt, cơ bản nhất là đảm bảo đúng chính tả và cấu trúc ngữ pháp. Nếu đã có kinh nghiệm Copywriting, ứng viên sẽ có ưu thế về sự sáng tạo. Tuy nhiên, khác với Copywriting, UX Content Writer cần trình bày nội dung súc tích, đơn giản, ngắn gọn để phù hợp bố cục web/app. Để tạo thiện cảm và gắn kết người dùng với web/app, cách viết của UX Content Writer nên mang tính chất hội thoại, tự nhiên như giao tiếp giữa người với người, không nên cứng nhắc và khuôn sáo như ngôn ngữ lập trình tự động.
Việc luyện tập và đa dạng phong cách viết là điều cần thiết để cải thiện kỹ năng. Để làm được điều đó, bạn nên đọc nhiều hơn và tham khảo thật nhiều website thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau để có thêm ý tưởng về cách dùng, sắp xếp bố cục các trang. Một số nguồn nội dung uy tín để tham khảo gồm Awwwards, Tailwind, Beau…
Bước chân vào lĩnh vực UX Content, ứng viên cần tăng cường kiến thức về trải nghiệm người dùng, tính khả dụng và khả năng tiếp cận của web/app. Những bài viết xoay quanh về trải nghiệm người dùng sẽ được đăng tải trên website JAMstack Vietnam hoặc các blog khác như Nielsen Norman Group, UX Booth, Interaction Design Foundation. Ngoài ra, bạn có thể đọc thêm những cuốn sách về UX Writing như “Strategic Writing for UX: Drive Engagement, Conversion, and Retention with Every Word” của tác giả O'Reilly hoặc “Microcopy: The Complete Guide” của Kinneret Yifrah.
Khả năng sử dụng công cụ thiết kế là một lợi thế rất lớn, giúp ứng viên nổi bật, tăng cơ hội được tuyển dụng và thăng tiến trong công việc. Bạn không cần hiểu quá sâu về chi tiết giao diện, đồ hoạ nhưng cần có cái nhìn tổng quan, biết cách sắp xếp bố cục hợp lý, hiệu quả và thu hút.
Hiện nay, có rất nhiều công cụ thiết kế UX/UI với nhiều tính năng đa dạng như Figma, InVision, Sketch… Nếu bạn chưa xác định được công cụ để tìm hiểu, JAMstack Vietnam gợi ý Figma vì đây là công cụ phổ biến và dễ sử dụng nhất cho người mới bắt đầu. Để tiết kiệm chi phí, người viết hoàn toàn có thể học trực tuyến thông qua các video Youtube hoặc bộ tài liệu mà không nhất thiết đến trường lớp.
Cũng tương tự như xây dựng portfolio trong UX Design, portfolio của UX Content không đơn thuần trình bày những dự án đã thực hiện mà cần thể hiện tư duy giải quyết vấn đề, tư duy logic cũng như các kỹ năng. Việc tạo portfolio cũng như thiết kế website gồm trang chủ và các trang con thể hiện chi tiết từng dự án. Trang chủ sẽ là nơi hiển thị tổng quan tất cả dự án dưới dạng case study. Ở trang từng dự án, bố cục cơ bản sẽ gồm vấn đề doanh nghiệp, giải pháp, insights khách hàng và ý tưởng nội dung nhằm thoả mãn insight và mục tiêu doanh nghiệp.Bạn có thể thực hiện UX Content portfolio thông qua các công cụ như Elementor, Squarespace.
Ứng viên chưa có kinh nghiệm có thể trình bày những dự án không thuộc lĩnh vực UX nhưng cần thuyết phục nhà tuyển dụng bằng tư duy giải quyết vấn đề, khả năng sử dụng ngôn ngữ xuất sắc và kỹ năng liên quan khác.
Cho đến hiện tại, cụm từ UX Content vẫn còn mới lạ nên nhà tuyển dụng sẽ mở rộng phạm vi tìm kiếm đến các ứng viên có kĩ năng liên quan, giúp thực hiện tốt công việc UX Content. Nếu công việc cũ là Content Designer, Content Strategist hoặc Copywriter thì bạn hoàn toàn thích nghi tốt với công việc của một UX Content Writer.
Ứng viên nên chủ động tìm hiểu các thông tin liên quan đến UX Content, thiết kế trải nghiệm người dùng trong bảng mô tả công việc của nhà tuyển dụng. Bên cạnh đó, bạn nên thêm từ khoá liên quan đến UX Writing trong CV hoặc hồ sơ trên các kênh tuyển dụng trực tuyến như LinkedIn, CareerBuilder,... để giúp nhà tuyển dụng chủ động tiếp cận hồ sơ của bạn, gia tăng cơ hội tuyển dụng.
Ứng viên cần giao tiếp hiệu quả với nhiều nhân sự khác nhau trong ban tuyển dụng để làm nổi bật thế mạnh và sự tương thích kĩ năng với công việc UX Content. Để cạnh tranh tốt hơn, ứng viên cần giao tiếp hiệu quả, nhấn mạnh tư duy, kĩ năng, cảm quan thiết kế web/app,… Hãy liên hệ đến kinh nghiệm cũ về lên chiến lược nội dung, cách truyền tải thông điệp, tông giọng thương hiệu.
Kết
UX Content là một khái niệm tổng quan, bao hàm nhiều khía cạnh khác nhau của việc biên tập nội dung. Đây là một lĩnh vực mới, bất kỳ ai cũng có thể ứng tuyển, quan trọng là ứng viên có sự chuẩn bị kĩ càng, đúng hướng.
Điều kiện tiên quyết để trở thành một UX Content Writer chính là kĩ năng viết tốt. Song song, khả năng lên chiến lược nội dung, tư duy thiết kế, tư duy giải quyết vấn đề, khả năng sử dụng ngôn từ linh hoạt trong nhiều ngữ cảnh khác nhau, đảm bảo cô đọng nhưng vẫn truyền cảm hứng giúp ứng viên thực hiện tốt công việc UX Content.
Với vị thế chuyên gia, JAMstack Vietnam cung cấp đầy đủ kiến thức hữu ích về UX Content/ UX Writing. Nếu bạn đang quan tâm hoặc cần mở rộng kiến thức về lĩnh vực, hãy đón đọc những bài viết tiếp theo của chúng tôi nhé.
